Kernwaarden, missie en visie: een ijzersterk trio

Alles voor een glimlach. Ik hou van deze eenvoudige slogan van Coolblue. Omdat het niet alleen een slogan is, maar gelijk ook de cultuur van het bedrijf en de houding van medewerkers. En juist die cultuur is het succes van Coolblue. Ik heb me door één van de trainers van Coolblue laten vertellen dat iedereen begrijpt ‘waarom ze het doen zoals ze het doen’. De slogan is het resultaat van een aantal kernwaarden. Met kernwaarden wordt het duidelijk waar je voor staat, ook in het onderwijs. Ken jij de kernwaarden van je organisatie uit je hoofd? Nee? Tijd dat je doorleest over de kracht van kernwaarden!

Kernwaarden zijn de belangrijkste waarden binnen het bestuur of de school. Het zijn de eigenschappen en drijfveren die laten zien waar je met elkaar voor staat. Hoe je met elkaar, ouders en stakeholders omgaat. Er zijn besturen en scholen die ooit kernwaarden hebben bedacht en ze netjes hebben uitgewerkt, maar er vervolgens niets mee doen. Terwijl kernwaarden een in- en extern sturingselement kunnen zijn, kijk maar naar Coolblue.

 

 

 

 

Kernwaarden verbinden dus communiceer ze
Kernwaarden gaan leven als je er regelmatig in de juiste context over communiceert. Zorg ervoor dat medewerkers niet om de kernwaarden heen kunnen en dat ze zichtbaar zijn op het bestuurskantoor en op de scholen. Doe een posteractie, stuur een kaart, zet ze op je website en op intranet. Kernwaarden gaan pas echt leven als ze worden besproken tijdens de gesprekscyclus. Vraag vooraf medewerkers na te denken over de kernwaarden en hoe hij of zij ze vertaalt naar de praktijk. Door hierover daadwerkelijk afspraken te maken en er op terug te komen, krijgen kernwaarden gewicht en kunnen medewerkers ze eigen maken. Tip: gebruik je kernwaarden ook bij de werving en selectie van nieuwe medewerkers.

Leidinggevenden voorop
Wil je kernwaarden laten leven? Koppel ze dan aan gewenst gedrag; dat versterkt het bestuur en de school. Voor het omarmen van kernwaarden door de hele organisatie zijn de leidinggevenden van essentieel belang. Zij zijn de doorvertalers door wie medewerkers weten wat er van hen verwacht wordt om kernwaarden inhoud te geven en levend te houden. 
Veel besturen dragen de kernwaarde vertrouwen. Vertrouwen nodigt uit tot kwetsbaar opstellen, samen zoeken naar oplossingen en innovatie. Je kop boven het maaiveld durven uitsteken. De ruimte nemen om het te zeggen als je het niet begrijpt of als je even niet kunt meekomen. Hoe een leidinggevende hierop anticipeert, is cruciaal. Als de verwachtingen van kernwaarden worden vertaald, krijgen medewerkers ruimte om hun talent in te zetten. Er ontstaat een natuurlijk eigenaarschap en een motivatie om mee te bouwen aan de toekomst.

Zo breng je kernwaarden in het gesprek
Bespreek eens met je medewerkers een casus van een specifieke praktijksituatie of een waar duidelijk sprake is van een dilemma waarbij lastige keuzes moeten worden gemaakt. In die keuzes wordt een kernwaarde aangescherpt: hoe ga je vanuit die kernwaarde om met de situatie? Bijvoorbeeld de kernwaarde ‘samen’. Ga je het gesprek aan met je collega die zich als egotripper gedraagt en jou passeert, of ga je het gesprek uit de weg met het risico dat dit de samenwerking bemoeilijkt en daardoor geen goede overdracht kan plaatsvinden? Wat past bij de kernwaarde?

IJzersterk trio
Missie, visie en kernwaarden zijn, als ze goed op elkaar zijn afgestemd, een ijzersterk en uniek trio en dragen je organisatie. Drie of vier kernwaarden zijn genoeg. Kies je er meer, dan kunnen ze wel bij je bestuur of school passen, maar hoe belangrijk zijn ze dan nog afzonderlijk?
Kernwaarden uitdragen en vertalen maakt duidelijk waar het bestuur of de school voor staat. Het geeft handvatten bij het maken van keuzes en beslissingen én bij het aannemen van nieuwe medewerkers. 
Nu ben ik benieuwd naar jouw kernwaarden. Welke kernwaarden hebben jullie? Wat doe jij om deze kernwaarden te vertalen naar je dagelijkse gedrag en werk? Ik stel het op prijs als je ze naar me mailt

In mijn volgende blog kan ik dan de antwoorden meenemen en zal ik ingaan op de merkwaarden, die belangrijk zijn voor een goede profilering.